‘Hồi chuông cảnh tỉnh’ về an toàn của camera giám sát

‘Bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát’ được Bộ TT&TT ban hành mới đây, tuy mới chỉ là hướng dẫn khuyến nghị áp dụng, song đã được các tổ chức, doanh nghiệp và người dùng đánh giá tích cực.

Theo Phó Cục trưởng phụ trách Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) Trần Đăng Khoa, quá trình xây dựng, Cục đã nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, đồng thời tổ chức họp, trao đổi kỹ lưỡng với các doanh nghiệp sản xuất camera và doanh nghiệp an toàn thông tin mạng để bộ tiêu chí phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Nội hàm của bộ tiêu chí tập trung vào 3 điểm chính gồm kỹ thuật, quản lý và nhận thức.

Trao đổi tại tọa đàm chủ đề “Tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát” do báo VietNamNet phối hợp Cục An toàn thông tin tổ chức ngày 22/5, ông Nguyễn Đăng Triển, Giám đốc Trung tâm Giải pháp CNTT và dịch vụ số, Viettel Telecom đánh giá: Bộ tiêu chí là một sự khởi đầu quan trọng. Để Viettel và các doanh nghiệp trong nước khác cạnh tranh được trên thị trường, đồng thời đảm bảo an toàn thông tin, việc có bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho thiết bị này là rất cần thiết.

“Thậm chí, chúng ta cần có quy chuẩn kỹ thuật và bộ tiêu chuẩn về an toàn thông tin mạng cho camera với những chỉ tiêu chi tiết hơn, cùng các bài đo đính kèm. Đây sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng, các camera đưa ra thị trường đều sẽ phải đáp ứng các tiêu chuẩn. Từ đó, sẽ tạo sự cạnh tranh bình đẳng cho các doanh nghiệp trong nước cũng như nước ngoài tại Việt Nam”, ông Nguyễn Đăng Triển nêu quan điểm.

Trên cơ sở phân tích những nguy cơ mất an toàn thông tin từ camera giám sát đối với các tổ chức, doanh nghiệp và hộ gia đình ở góc độ của nhà mạng, ông Nguyễn Việt Bằng, Phó Tổng giám đốc VNPT Technology cho rằng: Việc có các quy định như bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát mà Bộ TT&TT vừa ban hành là rất cần thiết.

Theo ông Nguyễn Đức Quý, Tổng Giám đốc Vconnex, bộ tiêu chí có ý nghĩa như “hồi chuông cảnh tỉnh” về rủi ro mất an toàn thông tin và dữ liệu. Bộ tiêu chí tác động đến nhiều thành phần xã hội, trong đó trước tiên là người dùng, khiến họ bắt đầu quan tâm, rà soát và nâng cao ý thức về an toàn thông tin khi sử dụng camera. Bộ tiêu chí còn đóng vai trò tạo ra những động lực ban đầu cho các nhà sản xuất camera như Vconnex, giúp doanh nghiệp Việt Nam từng bước phát huy năng lực tự chủ công nghệ. Ngoài ra, bộ tiêu chí cũng là tiền đề để góp phần đảm bảo an toàn, an ninh quốc gia.

Tiền đề để doanh nghiệp Việt cùng nhau phát triển camera

Cũng tại tọa đàm, ông Đoàn Mạnh Hà, Giám đốc điều hành Bkav AI, cho biết hiện nay camera do Bkav sản xuất đã đáp ứng các yêu cầu trong bộ tiêu chí mới được Bộ TT&TT ban hành; đồng thời, kiến nghị cần có thêm những tiêu chuẩn về dữ liệu để quản lý dữ liệu mà trí tuệ nhân tạo - AI sinh ra, từ đó giúp bảo đảm an toàn dữ liệu cho người dùng.

“Khi hệ thống sử dụng hàng triệu camera mà tất cả đều tích hợp AI, việc bảo vệ dữ liệu là một điểm mà chúng ta cần tính toán, đưa vào ‘Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát’ hiện đang được Cục An toàn thông tin chủ trì xây dựng”, ông Đoàn Mạnh Hà nhấn mạnh.

Đánh giá bộ tiêu chí phù hợp với tình hình thực tiễn giai đoạn hiện nay, ông Võ Đức Thọ, Tổng Giám đốc Hanet Technology cho biết doanh nghiệp mình cũng đã đáp ứng được các nội dung theo yêu cầu về an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera được Bộ TT&TT đưa ra trong bộ tiêu chí. 

Với thị trường, bộ tiêu chí có tác động lớn đến các doanh nghiệp sản xuất và cung cấp dịch vụ. Mặc dù mới chỉ là tiêu chí, chưa bắt buộc nhưng hiện nay nhiều doanh nghiệp đang tiến hành rà soát để đáp ứng các nội dung liên quan Nghị định 13 quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Về phía chủ thể sử dụng camera giám sát, bộ tiêu chí sẽ giúp gia tăng nhận thức an toàn thông tin nói chung, nhất là của các doanh nghiệp, tổ chức cũng như các phường, xã trang bị nhiều camera. “Bộ tiêu chí này cũng rất công bằng cho các doanh nghiệp, không chỉ nghiêng về doanh nghiệp Việt Nam. Các hãng lớn nước ngoài cũng có thể đáp ứng các yêu cầu của bộ tiêu chí để kinh doanh tại Việt Nam”, ông Võ Đức Quý bình luận.

Bà Vũ Nguyệt Lan, CTO Công ty cổ phần MK Vision cho rằng, khi đã có bộ tiêu chí, hướng dẫn của cơ quan Nhà nước, các doanh nghiệp Việt đã có thể đi cùng nhau để phát triển camera. Bởi lẽ, khi đã có hệ thống camera theo tiêu chí của Việt Nam, cơ sở dữ liệu ở Việt Nam và đội ngũ kỹ sư Việt Nam, việc tích hợp các hệ thống với nhau cũng dễ dàng hơn. 

Bộ TT&TT vừa ban hành bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát kèm theo 10 yêu cầu kỹ thuật an toàn thông tin mạng cơ bản cho thiết bị camera giám sát sử dụng giao thức mạng.

Chiếu theo các tiêu chí mà Bộ TT&TT đưa ra, sản phẩm Home Camera Viettel đáp ứng hết tất cả các yêu cầu. Trong đó có tiêu chí số 8 về “Bảo đảm an toàn thông tin dữ liệu người sử dụng” - Một trong những tiêu chí mà hầu hết các dòng camera trên thị trường Việt Nam hiện nay không đáp ứng được.

Ngoài ra đối với yêu cầu về Quản lý xác thực, Camera Viettel có chức năng yêu cầu người dùng bắt buộc thay đổi mật khẩu mặc định hoặc mật khẩu khởi tạo khi sử dụng thiết bị lần đầu tiên; khi đăng nhập lần đầu trên ứng dụng Viettel Home trên thiết bị mới sẽ phải nhập OTP (xác thực 2 lớp) gửi về số điện thoại khách hàng.

Home Camera có chức năng kiểm soát mật khẩu an toàn bằng nhiều cơ chế như: khi cài đặt ứng dụng Viettel Home từ máy điện thoại thứ 2 trở đi (không phải máy chính) sẽ cần nhập mật khẩu mã hoá; nhập sai mật khẩu mã hoá 5 lần liên tiếp sẽ bị khoá thiết bị.

Mật khẩu được tạo ra có yêu cầu về độ phức tạp đối với mật khẩu gồm: độ dài tối thiểu 8 ký tự, có chữ hoa, chữ thường, chữ số, ký tự đặc biệt,… 

Trong bối cảnh cấp bách vế vấn đề bảo mật an toàn thông tin tại Việt Nam hiện nay, việc Bộ Thông tin và Truyền thông đưa ra bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin cho sản phẩm camera là hết sức cấp bách. 

Theo số liệu thống kê, hiện nay, hàng triệu camera giám sát đang được triển khai và sử dụng phổ biến. Phần lớn các thiết bị này chưa được quản lý nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ bảo mật có thể bị khai thác nhằm phục vụ các hành vi vi phạm pháp luật, như: thu thập trái phép dữ liệu, thông tin của cơ quan, tổ chức, người dùng cho các mục đích lừa đảo, chiếm đoạt tài sản; chiếm quyền điều khiển thiết bị và sử dụng cho các cuộc tấn công mạng, phát tán phần mềm độc hại; có thể làm lộ bí mật nhà nước, làm ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Để khắc phục các tồn tại và rủi ro về an toàn thông tin mạng, an ninh thông tin liên quan đến camera giám sát, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị giao cho Bộ TT&TT xây dựng bộ tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát. Bên cạnh đó, ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát và tuyên truyền, phổ biến, tổ chức hướng dẫn áp dụng quy chuẩn kỹ thuật này.

Nhằm giúp khách hàng được trải nghiệm công nghệ Camera an ninh đời mới nhất, Tổng Công ty Viễn thông Viettel cho biết, toàn bộ khách hàng dùng Internet FTTH Viettel sẽ được trang bị miễn phí camera an ninh. Theo đó, mỗi hợp đồng Internet được tặng miễn phí tối đa 2 camera trong nhà.